Donburi (丼物) Katsudon (カツ丼)

Japońska miska ryżu z tonkatsu, czyli panierowanym kotletem wieprzowym — japońska specjalność.

Katsudon to japońskie danie składające się z gorącego ryżu, na którym znajduje się panierowany kotlet wieprzowy (tonkatsu), gotowany z roztrzepanym jajkiem, cebulą i sosem na bazie dashi, sosu sojowego, mirinu i cukru.

Pochodzenie Katsudon
Katsudon jest ewolucją tonkatsu, które z kolei zostało zainspirowane europejskim sznyclem, wprowadzonym do Japonii w XIX wieku. Tonkatsu to panierowany i smażony kotlet wieprzowy, zwykle podawany z ryżem i startą kapustą.

Katsudon powstał podobno w latach 1890 w Tokio. Według jednej teorii, pewna restauracja w mieście wpadła na pomysł podania kotleta wieprzowego na misce ryżu, gotowanego z jajkiem i cebulą, aby zaoferować pożywne danie pracownikom i studentom. Inna wersja mówi, że pomysł narodził się w popularnych dzielnicach Tokio, gdzie mieszkańcy szukali pożywnych i tanich posiłków.

Nazwa "katsudon" to połączenie:

• „katsu” (勝つ) — oznaczającego „zwycięstwo” lub „wygraną”

• „don” (丼) — oznaczającego miskę (z ryżem i dodatkami)

To semantyczne powiązanie przyczyniło się do popularności dania wśród studentów, którzy często jedzą je przed egzaminami, aby przynieść sobie szczęście.

Rozwój i popularność
Na przestrzeni dekad katsudon stał się ikoną kuchni japońskiej. Obecnie podawany jest w wielu restauracjach — od specjalistycznych po sieci fast food.

Katsudon ceniony jest za bogactwo smaków i tekstur, łącząc:

• chrupkość tonkatsu

• lekko słodkawy smak sosu

• delikatność jajka

Tradycja przynosząca szczęście
W Japonii powszechne jest, że studenci jedzą katsudon wieczorem przed ważnym egzaminem. Tradycja ta opiera się na grze słów: termin „katsu” (勝つ) oznacza zarówno „zwyciężać” / „odnosić sukces”, jak i odnosi się do panierowanego kotleta w potrawie.

Szkoła licealna w wieku 16 lat powiedziała:
„Było mi miło, że przygotowano dla mnie tonkatsu podczas okresu egzaminacyjnego.” — Nippon.com

Jedzenie katsudonu staje się więc symbolicznym, niemal rytualnym gestem, mającym przyciągnąć szczęście i sukces na egzaminach.

Podsumowanie: Co to jest Katsudon?
Katsudon to miska gorącego ryżu z:

• gorącym ryżem

• tonkatsu (panierowanym i smażonym kotletem wieprzowym)

• roztrzepanym jajkiem, gotowanym z pozostałymi składnikami

• cebulą

• sosem na bazie dashi, sosu sojowego, mirinu i cukru

Słowo katsudon to połączenie tonkatsu (kotlet wieprzowy) i donburi (misa ryżu).

Składniki (na 4 porcje)

• 4 plastry schabu wieprzowego na tonkatsu

• sól morska Seto no Honjio

• pieprz

• lekka mąka

• roztrzepane jajko

• bułka tarta

• bulion dashi

• ½ łyżeczki wody

• 1 filiżanka sosu sojowego

• 2 łyżki mirinu

• 1 łyżeczka cukru

• 100 g cebuli

• jajka (wg potrzeby)

Przygotowanie

1. Pokrój wieprzowinę na paski, posól i popieprz, obtocz kolejno w mące, jajku i bułce tartej. Smaż w oleju w temperaturze 170°C przez 4-5 minut, odsącz i pokrój na kawałki o wielkości 1-2 cm.

2. Pokrój cebulę i smaż aż będzie miękka i szklista.

3. Roztrzep jajka i pokrój mitsubę (japońską zioło) na kawałki o długości 2 cm.

4. W rondlu zagotuj bulion dashi, sos sojowy, mirin i cukier, gotuj na średnim ogniu przez 1-2 minuty.

5. Dodaj roztrzepane jajka do bulionu i gotuj na małym ogniu, aż będą w połowie ścięte. Posyp mitsubą. Zgaś ogień, przykryj i pozostaw na 1-2 minuty, aby się "dopiekło".

6. Podawaj ryż w miseczkach, nałóż kawałki smażonego mięsa i polej sosem.

Katsudon to pożywne danie i symbol szczęścia — pyszna japońska tradycja kulinarna.