Kofta-e-Sabzi (کوفته‌ سبزی)

Kruidenballetjes – Traditioneel vegetarisch recept uit de Perzische (Farsi) keuken

Inleiding

Kofta-e-Sabzi (کوفته‌ سبزی), letterlijk "kruidenballetje" in het Perzisch (koofteh = geplet balletje, sabzi = kruiden of groene groenten), is een eeuwenoud gerecht uit de Iraanse keuken. Het is vooral geliefd in de regio Tabriz en in huishoudens in het noordwesten van Iran. Dit vegetarische gerecht (گیاه‌خواری / giyâh-khori) weerspiegelt de verfijning van de Perzische gastronomie, waarin verse kruiden (سبزیجات تازه / sabzijât-e tâzeh) een fundamentele rol spelen in de smaakbalans.

Volgens de Perzische traditie worden deze balletjes zorgvuldig bereid, vaak voor speciale familiegelegenheden of voor Nowruz (نوروز), het Perzisch nieuwjaar. Ze worden meestal geserveerd met geurige rijst (berenj) of platbrood (nân-e sangak).

Ingrediënten (مواد لازم / mavâd-e lâzem)

Voor de koftas (کوفته‌ها / koofteh-hâ):

• 1 kop fijngehakte verse peterselie (جعفری / ja’fari)

• 1/2 kop verse koriander (گشنیز / geshniz), fijngehakt

• 1/2 kop verse dille (شوید / shevid), fijngehakt

• 1/4 kop verse munt (نعناع / na’nâ), fijngehakt

• 1 geraspte ui (پیاز / piyâz)

• 1 kop gekookte rijst (برنج پخته / berenj-e pokhteh) – optioneel

• 2 eetlepels kikkererwtenmeel (آرد نخودچی / ârd-e nokhodchi)

• 1 gekookte en geprakte aardappel (سیب‌زمینی / sibzamini) – optioneel

• 1 theelepel kurkuma (زردچوبه / zardchoobeh)

• Zout (نمک / namak) en zwarte peper (فلفل سیاه / felfel siyâh) naar smaak

Voor de saus (سس / sos):

• 2 eetlepels olie (روغن / roghân)

• 1 gesnipperde ui

• 2 teentjes knoflook (سیر / sir)

• 3 gepelde en gepureerde tomaten (گوجه‌فرنگی / gojeh farangi)

• 1/2 theelepel kaneel (دارچین / dârchin) – optioneel

• 1 theelepel kurkuma

• Zout en peper

• 1/2 kop water of groentebouillon

• 1 eetlepel citroensap (آب‌لیمو / âb-limoo)

• Natuur- of plantaardige yoghurt (ماست / mâst) om erbij te serveren

• Verse koriander voor de garnering

Bereiding (طرز تهیه / tarze tahiyé)

Bereiding van de koftas:

1. Meng in een grote kom alle kruiden (sabzi), geraspte ui, rijst, kikkererwtenmeel, aardappel, kurkuma, zout en peper.

2. Kneed tot een samenhangend deeg. Vorm middelgrote balletjes (koofteh).

3. Stoom de balletjes, bak ze lichtjes, of voeg ze direct toe aan de saus – afhankelijk van de gekozen bereidingswijze.

Bereiding van de saus:

1. Fruit de ui in de olie tot deze glazig is. Voeg de knoflook, kurkuma en eventueel de kaneel toe.

2. Voeg de gepureerde tomaten toe, breng op smaak met zout en peper, en laat 10 minuten zachtjes sudderen.

3. Voeg wat water of bouillon toe om de saus iets te verdunnen.

4. Leg de koftas voorzichtig in de saus. Dek af en laat 20 à 30 minuten zachtjes koken.

5. Voeg op het einde het citroensap toe voor een frisse, zure toets.

Serveren (سرو / serv)

Serveer warm, met basmatirijst of nân-e sangak (نان سنگک), samen met een lepel yoghurt (natuurlijk of plantaardig). Garneer met verse koriander of een scheutje olijfolie.

Culturele toelichting

Oorspronkelijk afkomstig uit het oude Perzië, is Kofta-e-Sabzi een iconisch gerecht dat de finesse en rijkdom van de Iraanse keuken weerspiegelt. Het woord kofta verwijst naar (vleesloze) balletjes, terwijl sabzi de verse kruiden aanduidt die het hart van dit recept vormen. Dit vegetarische gerecht toont de Perzische liefde voor subtiele en evenwichtige smaken, waarin kruiden zoals peterselie, koriander, dille en munt samenkomen in een lichte en geurige tomatensaus.

In de traditionele Iraanse keuken worden deze balletjes gemaakt van fijngehakte verse kruiden, gemengd met rijst of groenten, en zachtjes gegaard in een zachte, kruidige tomatensaus – soms verrijkt met yoghurt voor een romige en frisse smaak.

Dit gerecht is zowel eenvoudig als verfijnd en belichaamt de balans waar de Perzische keuken naar streeft: frisheid, zachtheid en een uitbarsting van aromatische kruiden die de smaakpapillen verwennen. Het wordt vaak geserveerd bij familiefeesten of feestelijke gelegenheden, vergezeld van geurige basmatirijst en soms traditioneel Iraans platbrood.